Skaftfellingafélagið í Reykjavík

Skaftfellsku eldfjöllin Katla og Öræfajökull seiddu fjölda fólks á fyrirlestra vísindamanna um þau í Breiðfirðingabúð síðasta fimmtudagskvöld, 8. nóvember. Samkoman hafði yfirskriftina Kötlukvöld og var haldin í tilefni þess að hundrað ár eru frá síðasta Kötlugosi. Það voru Magnús Tumi Guðmundsson jarðeðlisfræðingur og Guðrún Gísladóttir landfræðingur sem þar miðluðu fólki af visku sinni og þekkingu á eftirminnilegan hátt, með frásögnum, kortum og myndum.
Eðlilega var Katla aðalviðfangsefnið en eftir kaffihlé átti Öræfajökull athyglina.
Stjórn Skaftfellingafélagsins hafði raðað upp um 50 stólum áður en gestir fóru að láta sjá sig. Hún þurfti heldur betur að endurskoða sínar áætlanir því mætingin fór fram úr villtustu væntingum. Áður en við var litið var hver einast stóll hússins setinn. Það dugði þeir ekki til þannig að sumir sátu á borðum aftast í salnum, aðrir tylltu sér á hljómsveitarpallinn. Reiknast húsfreyju búðarinnar til að gestir hafi verið 170 til 180 talsins.
Magnús Tumi gerði sögu eldfjallanna góð skil af ástríðu en líka yfirvegun og yfirlætisleysi, eins og honum er lagið. Hann sýndi á kortum þær landbreytingar sem orðið hafa í tímans rás af völdum eldfjalla og árstrauma og hvað þær breytingar gætu þýtt þegar og ef til nýrra jökulflóða kemur vegna gosa.
Guðrún sagði frá aðstæðum íbúa í Álftaverinu þegar Katla gaus árið 1918 og eyðingu landgæða og hlunninda sem hamfarirnar höfðu í för með sér í þeirri sveit. Það gerði hún á áhrifamikinn hátt. Flestir karlmenn Versins voru staddir á Mýrdalssandi með fjárrekstra vegna eftirleita þegar ósköpin dundu yfir og hún sýndi á kortum hvar þeir voru niðurkomnir. Allir björguðust þó undan flóðinu á fráum hestum sínum og skall þar hurð nærri hælum. Sumir létu fyrirberast í útihúsum við bæinn Skálmabæjarhraun yfir nóttina, ásamt heimilisfólki þar, en áhyggjur af afdrifum fjölskyldna þeirra heima voru þjakandi.
Á bæjunum niðri í Veri brást fólkið líka hárrétt við aðstæðum, minnugt frásagna af fyrri hlaupum, þjappaði sér saman á þá staði sem hæstir eru í landinu og bjargaðist. Flest var samankomið í fjárhúsi í svokölluðu Virki, syðst í sveitinni. Æ síðan átti það minningar um langa nótt við drynjandi vatnanið, brak í jökum og eldingaleiftur, öðru nafni reiðarslög.
Kötlugos hefur verið yfirvofandi lengi og eldstöðin Öræfajökull fór að sýna lífsmark fyrir ári síðan. Engu vildi Magnús Tumi spá um hvenær gosa væri að vænta næst en sagði vísindamenn fylgjast grannt með báðum vígstöðvum og stefnt væri að því að rýma svæðin frekar of oft en einu sinni of sjaldan.

Hundrað ár frá Kötlugosi 1918
Skaftfellingafélagið mun af því tilefni efna til samkomu í Breiðfirðingabúð fimmtudaginn 8. nóvember 2018, kl. 20.
Þar mun Magnús Tumi Guðmundsson ræða um Kötlugosið 1918 og jökulflóðið sem því fylgdi í máli og myndum.
Eftir stutt kaffihlé mun hann fjalla um hvað er að gerast í Öræfajökli.
Guðrún Gísladóttir landfræðingur flytur erindi sitt "Hvað getum við lært af fyrri kynslóðum?" og reynsla Álftveringa af Kötlugosinu 1918 í máli og myndum.
Aðgangur ókeypis. Kaffi og kleinur í hléi.

Þeir sem vilja láta gott af sér leiða og taka til hendinni í fögru umhverfi eru góðfúslega hvattir til að mæta í lund félagsins í Heiðmörk laugardaginn 2. júní, kl. 10, með nesti, sagir, klippur og annað er að gagni kemur við fegrun lundarins.

Aðalfundur Skaftfellingafélagsins verður haldinn
þriðjudagskvöldið 15. maí 2018, kl. 20:30, í Breiðfirðingabúð, Faxafeni 14.
Venjuleg aðalfundarstörf.

Dagskrá (áætluð)

1) Fundur settur
2) Kosning starfsmanna fundarins
3) Skýrsla stjórnar
4) Reikningar félagsins
5) Skýrsla og reikningar Kvikmyndasjóðs
6) Skýrsla Söngfélags Skaftfellinga
7) Skýrsla gönguhópsins Skálmar
8) Lagabreytingar
9) Húsnæðismál og framtíð félagsins
10) Stjórnarkjör
11) Önnur mál

Vortónleikar
Sunnudaginn 6. maí kl. 14 verða árlegir vortónleikar Söngfélags Skaftfellinga í Grensáskirkju. Kórstjóri Friðrik Vignir Stefánsson, um undirspil sjá Jóhann Hjörleifsson, Jón Rafnsson og Vignir Þór Stefánsson. Að tónleikum loknum er gestum boðið til vorkaffis Skaftfellinga í Grensáskirkju..  

Vorkaffi
Að loknum vortónleikum Söngfélagsins í Grensáskirkju verður vorkaffi félagsins. Kaffihlaðborð verður að venju í boði söngfélaganna og Skaftfellingafélagsins.

Svo er aðalfundur 15. maí í Breiðfirðingabúð.

Íslandsmeistaramót í Hornafjarðarmanna 2018 fór fram í Breiðfirðingabúð að kvöldi síðasta vetrardags og tókst með ágætum undir öruggri stjórn Sigurpáls Ingibergssonar. Tuttugu og fjórir tóku þátt og voru spilaðar fimm umferðir á átta borðum áður en kaffihlé var tekið. Eftir það var spilað til úrslita og að lokum bara á einu borði. Þau þrjú sem lokaglímuna háðu lentu í verðlaunasætum. Sigurpáll bað þau að segja á sér deili og helst tengja sig við hornfirska spilamenn.
Sigurvegari varð Þórhildur Kristinsdóttir – af Þinganesætt, dóttir Elínar Örnu Gunnarsdóttur Ásgeirssonar. Hún hlaut gistingu og morgunverð fyrir tvo á Hótel Höfn.
Annað sætið hreppti Rúnar Þór Gunnarsson – af Snjólfsætt, sonur Ólafar Halldórsdóttur og langafabarn Ólafs Snjólfssonar. Rúnar fékk að launum kvöldverð fyrir tvo í Árnanesi.
Í þriðja sæti var Hólmar Magnússon, hann er sambýlismaður Halldóru Eymundsdóttur og tengist því Meysalingum sterkt. Hólmar hlaut siglingu á Fjallsárlóni fyrir tvo.
Þótt Íslandsmeistaramót í Hornafjarðarmanna hafi oft verið haldin áður hér í höfuðborginni og gjarnan í húsnæði Skaftfellingafélagsins, þá var þetta fyrsta mótið sem félagið stóð að upp á eigin spýtur.
Albert Eymundsson, sem segja má að hafi haldið lífi í þessu hornfirska afbrigði Manna með því að halda þrjú mót árlega, þar af eitt hér syðra, hefur nú arfleitt félagasamtök að hefðinni. Hann var fjarri góðu gamni í þetta sinn en reyndist ráðhollur og hvetjandi og rak þrjár systur sínar á mótið!